برچسب: ریشه ضرب المثل های ایرانی

  • ضرب المثل خمیازه خمیازه آرد، حیف بر جان آن‌که مُرد

    ضرب المثل خمیازه خمیازه آرد، حیف بر جان آن‌که مُرد

     داستان ضرب المثل خمیازه، خمیازه آرد حیف بر جان آن‌که مُرد پیام ضرب المثل: دوری از سوءظن و بدگمانی است زیرا سوءظن موجب می‌شود انسان از روی اشتباه به کارهای خطرناکی دست بزند که پشیمانی در آنها سودی ندارد و کاربرد آن در منع و اجتناب از سوءظن می‌باشد. داستان ضرب المثل: کدخدایی با زن…

  • ضرب المثل های لری با معنی

    ضرب المثل های لری با معنی

    ضرب المثل های لری در میان لرها نیز ضرب المثل های فراوانی وجود دارد که آن ها را در جای جای کشورمان با زبان ها و لهجه های گوناگون می توان شنید. در ادامه برخی از این ضرب المثل ها که در سایر مناطق کشور نیز رایج هستند مورد اشاره قرار می گیرند ( البته…

  • داستان ضرب المثل خاک برسر

    داستان ضرب المثل خاک برسر

    داستان و کاربرد ضرب المثل خاک برسر کاربرد ضرب المثل:  ضرب المثل “خاک بر سر” دارای معانی مجازی فراوانی است، گاه برای تحقیر و یا به صورت دشنام به کار می رود و”چه خاکی بر سر کنم” به معنی چه کار باید بکنم است و ” خاک بر سر کرده کسی که به هنگام عزاداری…

  • ﺿﺮﺏﺍﻟﻤﺜﻞهای ﺟﺎلب ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﯿﻮﺍﻧﺎﺕ

    ﺿﺮﺏﺍﻟﻤﺜﻞهای ﺟﺎلب ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﯿﻮﺍﻧﺎﺕ

    ﺿﺮﺏﺍﻟﻤﺜﻞ درباره ﺣﯿﻮﺍﻧﺎﺕ با معنی غمزﻩ ﺷﺘﺮﯼ ﺁﻣﺪﻥ ﻧﺎﺯﮐﺮﺩﻥ ﻟﻮﺱ ﻭ ﺑﯽﻣﺰﻩ، ﻓﯿﻞ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﺮﺩﻩﺍﺵ ﺻﺪﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺭﺯﺵ ﺷﺨﺺ ﻧﮑﻮﮐﺎﺭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻭ ﭼﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﺑﻪﯾﮏ ﻣﯿﺰﺍﻥ ﺍﺳﺖ. ﻓﯿﻠﺶ ﯾﺎﺩﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻪﯾﺎﺩ ﻋﻮﺍﻟﻢ ﺧﻮﺵ ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻓﯿﻞ ﻭ ﻓﻨﺠﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻈﯿﺮ ﺩﻭﺷﮑﻞ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮ ﻭ ﭼﯿﺰ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ ﻗﯿﺎﺱ ﻗﺴَﻤَﺖ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭﮐﻨﻢ ﯾﺎ…

  • ضرب المثل خدا شری بدهد كه خیر ما در آن باشد

    ضرب المثل خدا شری بدهد كه خیر ما در آن باشد

    داستان ضرب المثل خدا شری بدهد كه خیر ما در آن باشد مورد استفاده: به افراد طمعكاری گفته می‌شود كه به هر طریقی دنبال سود بیشتری هستند. داستان ضرب المثل: روزگاری، مردی در شهری قاضی بود. این مرد تمام سعی و تلاشش را می‌كرد كه با عدل و داد به قضاوت بپردازد و حقی را ناحق…

  • داستان ضرب المثل برو کشکتو بساب

    داستان ضرب المثل برو کشکتو بساب

    داستان ضرب المثل جالب برو کشکتو بساب معنی زبانزد «برو کشکت رو بساب» یعنی به دنبال کار خودت برو و به کار دیگران و در کاری که به تو مربوط نیست، دخالت نکن.برو کشکت رو بساب داستان ضرب المثل: نقل می کنند در زمان مرحوم شیخ بهایی، عالم و عارف و وزیر دانشمند صفویه، مش…

  • ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ

    ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ

      داستان ضرب المثل ﺿﺮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﻝ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ   ﺩﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﻭﻏﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﻣﺲ ﺑﻮﺩ ﻣﯽﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺩﯾﮕﺮﯼ ﺑﺎ ﮐﺸﺘﯽ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﺎﻻﻫﺎﯼ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﻨﺪ. ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺭﻭﻏﻦ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﯾﮕﺮ ﺷﻨﯿﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺭﻭﻏﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺮﺯﻣﯿﻦ ﺯﯾﺎﺩ ﺧﺮﯾﺪﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺯﯾﺮﮐﯽ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ…

  • دروغ مصلحت‌آمیز، به از راست فتنه‌انگیز

    دروغ مصلحت‌آمیز، به از راست فتنه‌انگیز

    داستان دروغ مصلحت‌آمیز به از راست فتنه‌انگیز   زمینه پیدایش ضرب المثل: «پادشاهی را شنیدم که به کشتن اسیری اشارت کرد. بیچاره (اسیر) در حالت نومیدی به زبانی که داشت، مَلک را دشنام دادن گرفت و سَقَط گفتن که گفته‌اند: هر که دست از جان بشوید، هر چه در دل دارد، بگوید. مَلِک پرسید: چه می‌گوید؟…

  • ضرب المثل خرج اتینا

    ضرب المثل خرج اتینا

    داستان ضرب المثل خرج اتینا   هرگاه كسی پولی را كه باید صرف مخارج لازم و ضروری شود در راه بیهوده و طریق غیر عادلانه خرج كند ، با استفاده از ضرب المثل بالا می گویند : فلانی همه را خرج اتینا كرد ، یعنی نفله كرد و روی اصل جهالت و جوانی به مخارج غیر…

  • ضرب المثل بهلول و خرقه،نان جو و سرکه

    ضرب المثل بهلول و خرقه،نان جو و سرکه

      داستان ضرب المثل بهلول و خرقه،نان جو و سرکه   یکی بود یکی نبود. در زمان هارون الرشید،مردی بود به نام بهلول.بهلول دانشمند وآدم بزرگی بود.اواز شاگردان امام صادق علیه السلام بود.اما به دستور امام علیه السلام خودش را به دیوانگی زده بودتا کاری به کارش نداشته باشند و بتواند با تظاهر به دیوانگی حرفهایش…

  • ضرب المثل دیوانه چو دیوانه ببیند خوشش آید

    ضرب المثل دیوانه چو دیوانه ببیند خوشش آید

      داستان ضرب المثل دیوانه چو دیوانه ببیند خوشش آید   مورد استفاده: در مورد افرادی به كار می‌رود كه در هر شرایطی همدل و همدم خود را پیدا می‌كنند.   روزی روزگاری، در سال‌ها پیش حكیم و دانشمند بزرگ ایرانی «محمد بن زكریای رازی» در شهر ری در جنوب تهران امروزی به دنیا آمد. رازی…

  • ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد

    ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد

    داستان ضرب المثل بار کج به منزل نمی‌رسد   کاربرد ضرب المثل: در تشویق به راستی و درست‌کاری و در نکوهش و متوجه کردن افرادی که به بیراهه می‌روند به کار می‌رود.   داستان ضرب المثل: یکی از شاهزادگانی که به سعدی شیرازی ارادت داشت، محرمانه از شاهزاده خانم خویش به وی شکایت کرد که همه ساله…

  • ضرب المثل ناخوانده به خانه خدا نتوان رفت

    ضرب المثل ناخوانده به خانه خدا نتوان رفت

      داستان ضرب المثل ناخوانده به خانه خدا نتوان رفت    در روایات این چنین نقل شده است که در زمان‌های بسیار دور، یکی از تاجران معروف کشور عراق، برای زیارت و طواف خانه‌ی خدا راهی مکه مکرمه می‌شود. او در بین راه با خود می‌گفت بعد از زیارت خانه خدا، به بازار می‌روم و اگر…

  • ضرب المثل بوق سگ!

    ضرب المثل بوق سگ!

    ریشه ضرب المثل بوق سگ   “کارکردن از خروس خون تا بوق سگ” جمله ایست که شاید بارها در محاورات روزانه از آن استفاده کرده ایم و یا دست کم آن‌ را شنیده ایم.ریشه عبارت “بوق سگ” به بازار برمی‌گردد. بازارهای ایرانی از دو گذر بزرگ عمود بر هم ساخته می‌شد که در میانه بهم…

  • ضرب المثل چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی

    ضرب المثل چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی

      داستان ضرب المثل چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی   کاربرد ضرب المثل: غالباً در مورد افرادی به کار می‌رود که قبل از انجام امور، جوانب گوناگون آن را در نظر نمی‌گیرند و عمل و رفتار آنها براساس تعقل و دوراندیشی نیست و سرانجام دچار پشیمانی و حسرت می‌شوند.   زمینه پیدایش ضرب المثل:…

  • ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است

    ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است

      داستان ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است   کاربرد ضرب المثل: این ضرب المثل در دلداری به کسی به کار می‌رود که گرفتار مشکل سخت و دشوار شده باشد. و پیام آن امیدوار بودن به فردا و آینده و ناامید نشدن از مشکلات و موانع می‌باشد و اینکه همواره باید به خدا…

  • ضرب المثل خواهی نشوی رسوا هم رنگ جماعت شو

    ضرب المثل خواهی نشوی رسوا هم رنگ جماعت شو

    ریشه ضرب المثل خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو   خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو کنایه از افراد دانا و فهمیده به تحمل افراد ساده و خوش باور   بر اثر بلای آسمانی تمامی مردم شهری دیوانه شدند به جز یک نفر، که قبلا از آن شهر خارج شده بود. همین که به آن جا…

  • ضرب المثل دست بده ندارد

    ضرب المثل دست بده ندارد

    داستان ضرب المثل دست بده ندارد   مورد استفاده: در مورد افراد تنگ نظر و خسیس به كار می‌رود كه حتی برای نزدیكان خود هم حاضر نیستند قدمی بردارند.   روزی از روزها، در شهری مرد خسیسی زندگی می‌كرد كه حواسش بود تا ذره‌ای از دارایی‌هایش كم نشود. این مرد از صبح تا شب مشغول…

  • ضرب المثل نیش عقرب نه از ره کین است اقتضای طبیعتش این است

    ضرب المثل نیش عقرب نه از ره کین است اقتضای طبیعتش این است

      داستان ضرب المثل نیش عقرب نه از ره کین است اقتضای طبیعتش این است   کنایه از افرادی دارد که از روی عادت ،کاری را انجام می دهند که به ضرر فرد یا افراد تمام می شود . در واقع ، آنها هیچ علت و انگیزه خاصی از انجام آن ندارند و فقط از…

  • ضرب المثل از چاله در آمدن و به چاه افتادن

    ضرب المثل از چاله در آمدن و به چاه افتادن

    داستان ضرب المثل از چاله در آمدن و به چاه افتادن   از گرفتاری خلاص شدن و به گرفتاری بزرگتری مبتلا شدن آورده اند كه … در گلستان سعدی آمده است از صحبت یاران مشفقم ملامتی پدید آمده بود . سر در بیابان قدس نهادم و با حیوانات انس گرفته ، تا به وقتی كه اسیر…