برچسب: ریشه ضرب المثل های فارسی

  • ضرب المثل دانه دیدی، دام ندیدی

    ضرب المثل دانه دیدی، دام ندیدی

    داستان ضرب المثل دانه دیدی، دام ندیدی مورد استفاده: در مورد افرادی گفته می‌شود كه با غرور كاذبشان دچار درد سر می‌شوند. داستان ضرب المثل: در روزگاران گذشته، كلاغ و عقابی در جنگل زندگی می‌كردند. كلاغ روی یكی از درختان بلند جنگل لانه داشت و عقاب روی قلّه‌ی كوه بلندی در وسط جنگل لانه ساخته بود.…

  • دروغ مصلحت‌آمیز، به از راست فتنه‌انگیز

    دروغ مصلحت‌آمیز، به از راست فتنه‌انگیز

    داستان دروغ مصلحت‌آمیز به از راست فتنه‌انگیز   زمینه پیدایش ضرب المثل: «پادشاهی را شنیدم که به کشتن اسیری اشارت کرد. بیچاره (اسیر) در حالت نومیدی به زبانی که داشت، مَلک را دشنام دادن گرفت و سَقَط گفتن که گفته‌اند: هر که دست از جان بشوید، هر چه در دل دارد، بگوید. مَلِک پرسید: چه می‌گوید؟…

  • ضرب المثل خرج اتینا

    ضرب المثل خرج اتینا

    داستان ضرب المثل خرج اتینا   هرگاه كسی پولی را كه باید صرف مخارج لازم و ضروری شود در راه بیهوده و طریق غیر عادلانه خرج كند ، با استفاده از ضرب المثل بالا می گویند : فلانی همه را خرج اتینا كرد ، یعنی نفله كرد و روی اصل جهالت و جوانی به مخارج غیر…

  • ضرب المثل گاو بندی

    ضرب المثل گاو بندی

    داستان ضرب المثل گاو بندی   کاربرد ضرب المثل: هرگاه بین دو یا چند نفر در عمل و اقدامی تبانی شود ، عبارت گاوبندی مورد استشهاد و تمثیل قرار می گیرد .   آورده اند كه … كشاورزانی كه در قرا و قصبات ایرانی به امر كشت و زرع اشتغال دارند . دو دسته هستند ،…

  • ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است

    ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است

      داستان ضرب المثل خدا از سلطان محمود بزرگ‌تر است   کاربرد ضرب المثل: این ضرب المثل در دلداری به کسی به کار می‌رود که گرفتار مشکل سخت و دشوار شده باشد. و پیام آن امیدوار بودن به فردا و آینده و ناامید نشدن از مشکلات و موانع می‌باشد و اینکه همواره باید به خدا…

  • ضرب المثل با شیطان ارزن كاشته

    ضرب المثل با شیطان ارزن كاشته

       داستان ضرب المثل با شیطان ارزن كاشته   مورد استفاده: در مورد افرادی است كه برای سود بیشتر با افراد حیله گر و مكار معامله می‌كنند.   روزی روزگاری شیطان از دره‌ی خوش آب و هوایی كه روستایی در آن قرار داشت می‌گذشت. مردم آن روستا به دلیل داشتن آب كافی و زمین حاصلخیز…

  • ضرب المثل شكم گرسنه ایمان ندارد

    ضرب المثل شكم گرسنه ایمان ندارد

      داستان ضرب المثل شكم گرسنه ایمان ندارد   مورد استفاده: به افرادی گفته می‌شود كه به تعهدات و قولهای خود عمل نمی‌كنند.   روزی روزگاری مردی كه از حج باز می‌گشت از كاروان خود جا ماند. وقتی هرچه گشت نتوانست كاروان خود را بیابد، فردی به او گفت: ساعتی قبل كاروانی را دیده كه…

  • ضرب المثل تغاری بشکند ماستی بریزد

    ضرب المثل تغاری بشکند ماستی بریزد

      داستان ضرب المثل تغاری بشکند ماستی بریزد جهان گردد به کام کاسه لیسان   معنی: هنگامی که پیشامدی غیرمنتظره و به وجود آمدن فرصت و موقعیت چیزی نصیب فرصت طلبان و مفت خوارگان شود   دختری عاشق جوانی بود و همواره در آتش عشق و دوری او می سوخت به این امید بود که…

  • ضرب المثل به آن نشاني که خودم آمدم دوغم ندادي ، نوکرم مي آيد ماستش بده !

    ضرب المثل به آن نشاني که خودم آمدم دوغم ندادي ، نوکرم مي آيد ماستش بده !

    داستان ضرب المثل به آن نشاني که خودم آمدم دوغم ندادي ، نوکرم مي آيد ماستش بده !   روزي و روزگاري در يکي از شهرها مردي زندگي مي کرد که پول داشت ، ولی کم خرج مي کرد . او هرگاه چيزي مي خواست از اين دکان و آن دکان نسيه مي گرفت و…

  • ضرب المثل عزرائیل در خانه‌اش قدم می‌زند

    ضرب المثل عزرائیل در خانه‌اش قدم می‌زند

    داستان ضرب المثل عزرائیل در خانه‌اش قدم می‌زند   مورد استفاده: در مورد افرادی كه به مرگ نزدیك هستند به كار می‌رود. در زمان نبوت حضرت سلیمان (علیه السلام) پیرمردی زندگی می‌كرد كه با اینكه سال‌های زیادی عمر كرده بود نمی‌خواست بمیرد. یك روز صبح كه پیرمرد می‌خواست سركار برود. همین كه از خانه خارج…

  • گربه و موش با هم ساختند، وای به حال بقال

    گربه و موش با هم ساختند، وای به حال بقال

    داستان ضرب المثل گربه و موش با هم ساختند، وای به حال بقال   مورد استفاده: این ضرب المثل در مواردی كاربرد دارد كه دو دشمن بخواهند بر ضد یك دشمن با یكدیگر متحد شوند.   روزی، چند موش كه دنبال لانه جدیدی می‌گشتند، سر از یك دكان بقالی درآوردند. موش‌ها فكر می‌كردند كه گنج…

  • ضرب المثل مژدگانی كه گربه ما عابد شد مجموعه: دنیای ضرب المثل

    ضرب المثل مژدگانی كه گربه ما عابد شد مجموعه: دنیای ضرب المثل

    داستان ضرب المثل مژدگانی كه گربه ما عابد شد   مورد استفاده: در مورد افرادی به كار می‌رود كه تمام عمر خود را با فریبكاری گذرانده‌اند، اما سعی دارند تا خود را عابد نشان دهند.   در گوشه‌ای از یك جنگل بزرگ تعدادی حیوان در همسایگی هم به خوبی و خوشی زندگی می‌كردند. این حیوانات…

  • ضرب المثل بابات هم همین زبان درازی ها را داشت که مجبور شدم بخورمش

    ضرب المثل بابات هم همین زبان درازی ها را داشت که مجبور شدم بخورمش

    داستان ضرب المثل بابات هم همین زبان درازی ها را داشت که مجبور شدم بخورمش   یکی بود، یکی نبود. گرگ گرسنه ای بود که یک روز هر چه به این در و آن در زد و هر چه جست و جو کرد، چیزی برای خوردن به دست نیاورد. گله های گوسفند و بز از…

  • داستان عیسی به دین خود، موسی به دین خود

    داستان عیسی به دین خود، موسی به دین خود

      داستان ضرب المثل عیسی به دین خود، موسی به دین خود   مورد استفاده: زمانی به كار می‌رود كه از كسی بخواهیم در كار ما دخالت نكند و كاری به كار ما نداشته باشد. زمانی كه اسلام دین تازه‌ای بود و تعداد مسلمانان در شهر مكه هنوز كم بود، كافران مردم تازه مسلمان شده…

  • كلاغه می‌خواست راه رفتن كبك را یاد بگیرد، راه رفتن خودش را هم فراموش كرد مجموعه: دنیای ضرب المثل

    كلاغه می‌خواست راه رفتن كبك را یاد بگیرد، راه رفتن خودش را هم فراموش كرد مجموعه: دنیای ضرب المثل

    ضرب المثل كلاغه می‌خواست راه رفتن كبك را یاد بگیرد راه رفتن خودش را هم فراموش كرد   مورد استفاده: كنایه از اشاره به تقلید كوركورانه می‌باشد.   در بیشه‌زاری سرسبز كبكی زندگی می‌كرد (كبك پرنده‌ای است كه در میان پرندگان سبك راه رفتنش زبانزد است) كه خیلی آرام و با طمأنینه قدم برمی‌داشت. این…

  • ضرب المثل زیبای پنبه دزد ، دست به ریشش می کشد

    ضرب المثل زیبای پنبه دزد ، دست به ریشش می کشد

    داستان ضرب المثل پنبه دزد ، دست به ریشش می کشد   پنبه دزد ، دست به ریشش می کشدیکی بود یکی نبود . تاجری بود که کارش خرید و فروش پنبه بود و کار و بارش سکه شده بود . تا آنجا که بازرگانان دیگر به او حسودی می کردند یک روز یکی از بازرگان…

  • داستان ضرب المثل صدایش صبح بلند می‌شود

    داستان ضرب المثل صدایش صبح بلند می‌شود

    داستان ضرب المثل صدایش صبح بلند می‌شود   مورد استفاده: كنایه از برخورد آدم دانا با آدم نادان   در روزگاران گذشته، دزدی وارد شهر بزرگی شد، گشتی در بازار شهر زد و فهمید مردم این شهر دادوستد پررونقی دارند و روزانه پول زیادی در بازار ردوبدل می‌شود. دزد تصمیم گرفت شب كه همه در…

  • گهی پشت به زین و گهی زین به پشت

    گهی پشت به زین و گهی زین به پشت

      داستان ضرب المثل گهی پشت به زین و گهی زین به پشت   گهی پشت به زین و گهی زین به پشت مصراع بالا حاكی از نظور زمانه است كه گاهی آدمی را به كمال مطلوب می رساند و هر چه خواست و آرزوهایش باشد بر می آورد . و زمانی آنچنان پشت می كند…