ریشه ضرب المثل خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو   خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو کنایه از افراد دانا و فهمیده به تحمل افراد ساده و خوش باور   بر اثر بلای آسمانی تمامی مردم شهری دیوانه شدند به جز یک نفر، که قبلا از آن شهر خارج شده بود. همین که به آن جا…

داستان ضرب المثل دم روباه از زرنگی در تله است   پیرمرد کشاورزی بود که جالیزی داشت که هندوانه اش زیاد بود ولی از یک بابت خیلی ناراحت بود، چون یک روباه مکار شب که می شد، به طرف جالیز راه می افتاد و در چشم به هم زدن مقدار زیادی از خربزه و هندوانه…

داستان ضرب المثل دست بده ندارد   مورد استفاده: در مورد افراد تنگ نظر و خسیس به كار می‌رود كه حتی برای نزدیكان خود هم حاضر نیستند قدمی بردارند.   روزی از روزها، در شهری مرد خسیسی زندگی می‌كرد كه حواسش بود تا ذره‌ای از دارایی‌هایش كم نشود. این مرد از صبح تا شب مشغول…

  داستان ضرب المثل سنگ مفت، گنجشك مفت   مورد استفاده: در مورد اشخاصی گفته می‌شود كه از انجام هر كاری می‌ترسند در صورتی كه آن كار اصلاً ضرری ندارد.   در گذشته‌های دور، زن و شوهری سالیان سال در كنار هم زندگی می‌كردند تا پیر شدند. بچه‌های آنها ازدواج كرده و از پیش آنها…

داستان ضرب المثل بخیل سومی را خدا بکشد   اگر کسی در زندگی بخیل باشد و خیر و خوبی او به دیگران نرسد این ضرب المثل حکایت حال او می شود. روزی روزگاری سه رفیق وسه همراه که یکی از یکی بخیل تر بود،همدل و همسفر شدند. آنها می رفتند که در بیابان کیسه زر پیدا کردند.…

داستان ضرب المثل بلکه را کاشتند سبز نشد   می گویند روزی ساربانی که از کنار یک روستای کویری می گذشت به زمین خشک و خالی ای رسید و شترهایش را آنجا رها کرد در این وقت ناگهان یکی از روستاییان آمد و شتر را زیر باد کتک گرفت ساربان گفت چه می کنی مرد؟چرا…

  داستان ضرب المثل شكم گرسنه ایمان ندارد   مورد استفاده: به افرادی گفته می‌شود كه به تعهدات و قولهای خود عمل نمی‌كنند.   روزی روزگاری مردی كه از حج باز می‌گشت از كاروان خود جا ماند. وقتی هرچه گشت نتوانست كاروان خود را بیابد، فردی به او گفت: ساعتی قبل كاروانی را دیده كه…

داستان ضرب المثل به آن نشاني که خودم آمدم دوغم ندادي ، نوکرم مي آيد ماستش بده !   روزي و روزگاري در يکي از شهرها مردي زندگي مي کرد که پول داشت ، ولی کم خرج مي کرد . او هرگاه چيزي مي خواست از اين دکان و آن دکان نسيه مي گرفت و…

داستان ضرب المثل عزرائیل در خانه‌اش قدم می‌زند   مورد استفاده: در مورد افرادی كه به مرگ نزدیك هستند به كار می‌رود. در زمان نبوت حضرت سلیمان (علیه السلام) پیرمردی زندگی می‌كرد كه با اینكه سال‌های زیادی عمر كرده بود نمی‌خواست بمیرد. یك روز صبح كه پیرمرد می‌خواست سركار برود. همین كه از خانه خارج…

  داستان ضرب المثل خود کرده را تدبیر نیست   وقتی کسی خودش را دچار مشکل کند و خودش برای خودش گرفتاری و ناراحتی درست کند، مردم به او می گویند: «خود کرده را تدبیر نیست.» یعنی هر بلایی هست، خودت بر سر خودت آورده ای؛ پس باید مشکلاتش را هم تحمل کنی و دم…

  داستان ضرب المثل توبه گرگ مرگ است   كسی كه دست از عادتش بر ندارد . آورده اند كه … گرگ پیری بود كه در دوران زندگیش حیوانات و جانواران و پرندگان زیادی را خورده بود و به دیگران هم زیان فراوان رسانده بود . روزی تصمیم گرفت برای اینكه حیوانات دیگر هم او را…

داستان ضرب المثل حاجی ما هم شریکیم   در روزگاران گذشته طولانی ترین سفر مردم سفر حج بود. در یکی از آن روزگاران گروهی از مسافران مکه از صبح تا عصر سوار بر اسب ها و قاطرهایشان بودند و کلی خسته شده بودند. تا اینکه در نزدیکی مقصد در جایی چادر زدند و برای اینکه…

داستان ضرب المثل نعل وارونه می‌زنه   مورد استفاده: در مورد افرادی به كار می‌رود كه خیلی ماهرانه كاری را انجام می‌دهند ولی می‌توانند خلاف آن كار را ثابت كنند.   روزی روزگاری، دزدی طماع كه تمام عمرش با دزدیدن اموال مردم اموراتش را گذرانده بود تصمیم گرفت یك دزدی بزرگ انجام دهد و به…

  داستان ضرب المثل کسی قدر عافیت داند که به مرضی گرفتار شود   کسی قدر عافیت داند که به مرضی گرفتار شوددر روزگاران قدیم ، پادشاهی با کشتی مسافرت می کرد . این بار خدمتکارش را هم به همراه خود برده بود . خدمتکار که تا آن روز یک بار هم دریا را ندیده…

داستان ضرب المثل كاه بده، كالا بده، یك قاز و نیم بالا بده   كنایه از توقع بیش از حد دیگران از آدم روزی روزگاری، مرد تاجری كه معمولاً كالاهایی را در داخل كشور می‌خرید و به خارج از كشور می‌برد و آن طرف مرزها به چند برابر قیمت می‌فروخت. تاجر بعد از چند بار رفت…

داستان ضرب المثل مثل سگ پشیمان است   مورد استفاده: به كسانی گفته می‌شود كه به خاطر طمعكاری هستی خود را از دست می‌دهند. روزی روزگاری، سگ تنبل و بیكاری در دهی زندگی می‌كرد. این سگ بیكار همیشه گرسنه بود و هیچ وقت یك وعده‌ی سیر غذا نمی‌خورد، چون باید كسی دلش برای او می‌سوخت تا…